Sunday, April 27, 2014

يوه څوکی او ۱۱ کاندیدان

يوه څوکی او ۱۱ کاندیدان
محب ارسلان

د اپریل په ۵ نیټه میلیونونه افغانان د ګواخونو ، ستونزو ، سړی او بارانی هوا سره سره د رایو ورکولو محلونو ته ورغلل او خپله رایه یی وکاروله.  دی کار دنیاوال هیران کړل، هغوی دا هیله نه درلوده چی په دومره شمیر ډیر افغانان په داسی نسبتا سختو شرایطو کی به د رایو ورکولو تلوسه او عزم ولری.  خو افغانانو دا کار وکړ او جمهور ریس کرزی ته یی دا زمینه برابره کړه چی د افغانستان په تاریخ کی لمړنی ولسمشر شی چی واک  بل کاندید ته د رایو د لاری په مصالحت امیزه توګه د قانون په چوکاټ کی انتقال کړی.

خو یوه ستونزه چی ډیرو افغانانو په دی پروسه کی تجربه کړه هغه د کاندیدانو تعدد وو.  نام خدا یولس کاندیدانو دا ادعا کړی وه چی سل زره کارتونه یی د افغانستان د ۲۴ ولایتونو څخه راټول کړی او ددوی پلویان دی.  په دی یولس کاندیدانو کی داسی څهری هم راښکاره شوی چی نه خو یی علمی او نه یی هم ملکی اهلیت درلوده.  د نتایجو د پایلو د اعلان وروسته دا جوته شوه چی یا خو دوی چا تیر وستی وو او یا خو هم دوی د افغانانو د یوه موټی کیدو سره نه علاقه درلوده او نه یی پکی خپلی شخصی ګټی لیدلی.

د نوموړو کاندیدانو یواځینی لاسته راوړنه داوه چی د خلکو رایی  یی تقسیم کړی او پری نښودل چی د مخکښو کاندیدانو څخه یی یو هم د ۵۰ فیصدو څخه د زیاتو رایو اکثریت لاسته راوړی.  خو یوه ګټه یی وکړه او هغه داوه چی پر دی متیقن شول چی په واقعی ډول د خلکو په منځ کی د دوی محبوبیت څو فیصده دی. 

د نوموړو فیصدو په پام کی نیولو سره افغانانو باید یو درس زده کړی وی او هغه دادی چی په راتلونکی کی یواځی څو کاندیدانو ته د نامزدی شرایط برابر کړی او د یوی مړی ډوډی، څادر او یا خولی په بدل کی خپل کارتونه داسی کاندیدانو ته ورنکړی چی په سلو کی یی د ګټلو امکان یو فیصد هم نه وی.  که نه د همدی ځل ټاکنو د تجربی په اساس به په راتلونکی کی هم خپل وجدان ته او هم خپل  خالق ته ملامت وی. 

افغانستان یو غریب ملک دی، هغه دارای چی اوس د ټاکنو په دوهم پړاوو لږول کیږی ، هغه باید د افغانانو د ژوند په ښه کولو لږیدلی وای .  اوس نو قضاوت زمونږ دی چی دغه اخوا دیخوا کاندیدان څومره د افغانانو او یا افغانستان  سوکالی ته مخلص وو؟  






Tuesday, April 22, 2014

افغانستان بعد از ۲۰۱۴

افغانستان بعد از ۲۰۱۴ 

محب ارسلان

امریکا و متحدین آن پلان خروج نیروهای نظامی خود را ازافغانستان اعلام نموده و تعداد زیادی از آنها شروع به خروج نیروها و کارزارهای نظامی خود را کرده اند. برای بدست اوردن این هدف و تطبیق برنامه واگذاری قدرت به  افغانها چندین برنامه ها روی کار هستند.

یک برنامه واگذاری مسولیت امنیتی به نیرو های افغان است.  حالا اردوی افغانستان عملیات نظامی را مستقیما رهبری میکنند و نظامیان خارجی در این زمینه نیروی های افغان را با امکانات مالی، تخنیکی و وسایل همکاری مینمایند.  همچنان پولیس ملی افغان مسلکی شده اند و مسولیت امنیت را در شهرهای افغانستان بدوش دارند.

در پهلوی اخذ مسولیت امنیتی و نظامی، افغانها مسولیت رهبر کردن کارهای انکشافی را نیز بدوش خود گرفته اند.  دولت افغانستان ملکیت برنامه های انکشافی و عامه را میگیرد و سکتور خصوصی خدمات و کار ها را انجام میدهد که کمپنی های خارجی ان را در گذشته انجام مینمودند.  

مقایسه حالات امروزی با حالات سال های ١٩٩٠

بعضی ها شرایط افغانستان را ممثل شرایط میدانند که شوروی ها  از افغانسان بیرون رانده شدند.  آن زمان دولت افغانستان ضعیف بود و با یک شورش قوی ایدولوژیک روبرو بود، بیکاری در بین جوان ها زیاد بود و حالات کلی اقتصادی بد بود.  همچنان روابط افغانستان با کشور های همسایه به خصوص با پاکستان وضیعت بد داشت.  

دولت فعلی افغانستان نیز با چنین چالشها روبرو است، اما شرایط امروزی کشور با شرایط سال های ١٩٩٠ به کلی متفاوت است.

امروز قانون اساسی افغانستان این کشور را یک جمهوری اسلامی خوانده است.  پس هیچ کدام دلیلی برای شورش علنی ایدولوژیک وجود ندارد.  همچنان  دولت فعلی افغانستان در انزوای بین المللی قرار ندارد.  امروز افغانستان با تعداد کثیر از کشورهای غربی و منطقه روابط خوب دارد و با آنها قراردادهای ستراتیژیک را امضا نموده اند.  این قرار دادها تداوم روابط افغانستان را با کشورهای مهم جهان تعریف نموده و تعهد آنها را به افغانستان بعد از سال ٢٠١٤ م  واضح میسازد. علاوه بر این قرارداد های ستراتیژیک، افغانستان در حال گفتگو  در مورد قرارداد امنیتی دو جانبه با ایالات متحده امریکا است.  این قرار داد برای تداوم روابط افغانستان با ایالات متحده امریکا و باقی ماندن یک تعداد محدود نظامیان آنها در افغانستان لازمی است.  لویه جرگه افغانها به ریس جمهور کرزی مشوره داد تا این قرارداد را با در نظرداشت منافع ملی افغانستان امضا نماید.  با وجود چنه زنیهای دوامدار بین کرزی و ایالات متحده امریکا، بعید نیست که این سند به امضا برسد و زمینه بودن نظامیان امریکایی  را در افغانستان بعد از سال ۲۰۱۴م در یک چارچوب دوجانبه قانونی سازد.

تغیریات دیگر نیز امروز مشاهده میشود که در سالهای ١٩٩٠ تصور آن هم نمی شد.  در آن زمان تنها چند پوهنتون های محدود دولتی وجود داشت و آنها هم چندان امکانات را نداشتند.  امروز در پهلوی دانشگاهای دولتی،  به صدها موسستا تعلیمی و تحصیلی خصوصی محصلین افغان را آموزش میدهند.  سیستم خصوصی صحی هیچ موجود نداشت، امروز به صدها شفاخانها و کلینیک های خصوصی در پهلوی شفاخانهای دولتی فعال هستند و خدمات صحی را به افغانها فراهم میسازند.  بعضی از این ادارت خارجی هستند که نمونه آن کلینیک جرمن در شهر نو کابل است که خدمات را به سطح بین المللی به افغانها ارایه مینماید. همچنان انکشافات که در سکتور تعمیر زیربناها، رشد تکنالوژی معلوماتی و مخابراتی، بانکداری، هوانوردی، تجارت و خدمات ترانسپورتی مشاهده میشود، در تاریخ افغانستان بی نظیر میباشند.  

نظر افغانها در مورد تحولات فعلی

افغانهای عادی این تحولات را نادیده نمی گیرند.  آنها میدانند که پیشرفت افغانستان زمینه کار را مساعد ساخته و تاثیر مثبت را بالای زندگی آنها داشته است.  با یک تکسی ران کابل که در مورد تحولات و پیشرفتهای افغانستان صحبت میکردم برایم گفت که اصلاً افغانستان امروز با سال های ١٩٩٠ قابل مقایسته نیست.  امروز یک افغان فرصتهای زیادی را برای کسب تعلیم و تربیه دارد، میتواند به راحت به بسیاری از ولایات کشور و یا هم بیرون از کشور سفر نماید.  در سالهای ١٩٩٠ مردم نمی توانست تا از شرق به غرب کابل بروند.   

با این که انتخابات پیشرو ریاست جمهوری و بعضی از مسایل دیگر افغانها را برای اینده خود و کشور شان نگران میکند ، اما هیچ کدام آنها خواهان حالات سال های ١٩٩٠ و یا برگذشت به آن نیستند.  افغانها میدانند که هم خود شان و هم بعضی از خارجی ها خون و ثروت خود را برای ایجاد حالات امروزی صرف نموده اند و به آن هرج میگذارند.

 افغانها میخواهند که انتخابات ارام را داشته باشند، با دنیا روابط نزدیک داشته باشند، با همسایه گان روابط خوب به اساس احترام متقابل داشته باشند و به صورت کلی حرکت خود را به سوی یک افغانستان مرفع و ارام ادامه دهند.  اما یک موضوع مهم تعریف و تسریع کننده تمام این خواسته  ها بعد از سال ٢٠١٤ م میباشد:  آن موضوع تقویه اتحاد ذات البینی بین تمام اقوام و اقشار افغان است.  

پس بحیث یک افغان (پسر و یا دختر این سرزمین)، باید در محدوده صلاحیت و مسولیت خود برای اتحاد افغانها و تقویه روحیه ملی مسولیت خود را شناساسی و اجرا نمایم.

Afghan Elections: A Proof of Success in Afghanistan

As Afghanistan continues to transition towards democracy, it is important for the world to realize that intervention has not failed.

afghan-elections-democracy
Afghan men line up for the registration process before they cast their votes at a polling station in Kabul. Credit: AP
In the 12 years that the West has spent in Afghanistan since 2002, some analysts are now calling the mission a total failure and insist on a complete withdrawal.
Their argument is that the West cannot “impose” a democratic governing system on a traditional Afghan society, which they refer to as tribal and resentful to change.
Media coverage of Afghanistan has disheartened Western opinion. Most do not know about other developments in the country. A closer examination reveals that the mission is not a failure, but a worthy effort for enduring freedom.
Afghanistan post-Taliban
When the Taliban took over Afghanistan, the country had plunged into a chaotic war zone. Warring factions that once stood together with Western and regional support against the Soviet Army and Communist regime in Kabul had turned on each other making living in Afghanistan practically impossible.
Fueled with regional interventions and international politics of the Cold War, systematic radicalization was breeding in Afghanistan in such that tolerance for human dignity, Afghanistan’s cultural heritage and women rights had vanished.
The situation continued until the unfortunate 9/11 events when the world realized committing a major mistake by leaving Afghanistan in the 1980s after the withdrawal of the Soviet Union to the mercy of the gunmen and bad regional politics.
Afghanistan post-Karzai
After the Bonn Agreement in 2002, Afghanistan regained recognition. The country started a difficult march towards instituting a new constitution, forming a transitional government and then holding elections to nominate their first democratic leadership in more than 30 decades. All went well.  Today Afghanistan has a progressive constitution in the region; and elections have been held successfully.
Furthermore, international development aid coupled with currency and private sector licensing reforms has helped the country to rebuild its economy. Economic growth jumped and remained at nearly 10 percent during the last decade; it is still growing.
For instance, Afghanistan now has many commercial banks, private schools and universities, a vibrant telecommunication sector, paved roads, and a functioning national army and police force.
Looking towards the future, Afghanistan still has great potential for becoming a transportation hub between Central and South Asia; the Middle East and China; and for becoming a vibrant explorer and exporter of its abundant natural resources.
In addition, more Afghans including women are going to school and vocational institutions resulting in a new and young natural resource for the country that will capitalize on new opportunities. The country’s other sectors such as agriculture, health and education, carpets and minerals provides huge investment opportunities to investors all over the world. In a decade or so and good management from Afghan leadership, these sectors would lead to Afghanistan become independent of foreign aid and able to pay its own bills.
Security has improved. Afghan security institutions have become more professional and have taken the responsibility for keeping Afghan streets safer. Afghans are ever resilient to continue with these developments and further transform the country to a more prosperous one in the region.
Recent Afghan Elections
Afghans went to polls on April 5 to vote for a new president and members of the provincial councils across Afghanistan. Pre-election threats of violent incidences did not scare Afghans. The atmosphere in Kabul in the last week before the elections was sober with many in-country foreigners opting to leave for Dubai, Delhi or even Washington to mitigate security risks.
On April 5, however, Afghans stunned the world.
They came out in huge numbers all across the country to be part of making history by giving President Hamid Karzai the opportunity to become the first elected Afghan president to transfer political power to the next presidential hopeful through the ballot box.
Afghans also proved that they want the ballots to rule the country, not bullets anymore. More than 7 million Afghans of the nearly 12 million registered voters came out vote. The polling day was a festive national celebration for all Afghans. Afghan security establishments provided security to voters; it was an Afghan effort for Afghans. No major security incident was allowed to happen.
Election results are expected in a couple of weeks after the election commission has addressed all concerns. An important lesson has been that unlike other war-stricken countries or other countries in the region, Afghans value democracy and value the process to elect their leadership through the ballot box.
Moving Forward
Entering the transitional decade in Afghanistan, it is important for the world to realize that their intervention in Afghanistan is not a failure.
It is vital to understand that Afghans have a solution and that they want a more pluralistic, democratic society. Most Afghans eye on a model country where law rules and Afghan women are also an integral part of the development processes in the country.
However, it’s equally important to understand that Afghanistan still needs international engagement and support to sustain these mutual achievements. A continued so-called light footprint engagement accompanied with sound investment and assistance to the country will also be an important to realize and build on the sacrifices of the hundreds of men and women who have fallen on the way to bringing peace to the country at the heart of Asia.