افغانستان بعد از ۲۰۱۴ 

محب ارسلان

امریکا و متحدین آن پلان خروج نیروهای نظامی خود را ازافغانستان اعلام نموده و تعداد زیادی از آنها شروع به خروج نیروها و کارزارهای نظامی خود را کرده اند. برای بدست اوردن این هدف و تطبیق برنامه واگذاری قدرت به  افغانها چندین برنامه ها روی کار هستند.

یک برنامه واگذاری مسولیت امنیتی به نیرو های افغان است.  حالا اردوی افغانستان عملیات نظامی را مستقیما رهبری میکنند و نظامیان خارجی در این زمینه نیروی های افغان را با امکانات مالی، تخنیکی و وسایل همکاری مینمایند.  همچنان پولیس ملی افغان مسلکی شده اند و مسولیت امنیت را در شهرهای افغانستان بدوش دارند.

در پهلوی اخذ مسولیت امنیتی و نظامی، افغانها مسولیت رهبر کردن کارهای انکشافی را نیز بدوش خود گرفته اند.  دولت افغانستان ملکیت برنامه های انکشافی و عامه را میگیرد و سکتور خصوصی خدمات و کار ها را انجام میدهد که کمپنی های خارجی ان را در گذشته انجام مینمودند.  

مقایسه حالات امروزی با حالات سال های ١٩٩٠

بعضی ها شرایط افغانستان را ممثل شرایط میدانند که شوروی ها  از افغانسان بیرون رانده شدند.  آن زمان دولت افغانستان ضعیف بود و با یک شورش قوی ایدولوژیک روبرو بود، بیکاری در بین جوان ها زیاد بود و حالات کلی اقتصادی بد بود.  همچنان روابط افغانستان با کشور های همسایه به خصوص با پاکستان وضیعت بد داشت.  

دولت فعلی افغانستان نیز با چنین چالشها روبرو است، اما شرایط امروزی کشور با شرایط سال های ١٩٩٠ به کلی متفاوت است.

امروز قانون اساسی افغانستان این کشور را یک جمهوری اسلامی خوانده است.  پس هیچ کدام دلیلی برای شورش علنی ایدولوژیک وجود ندارد.  همچنان  دولت فعلی افغانستان در انزوای بین المللی قرار ندارد.  امروز افغانستان با تعداد کثیر از کشورهای غربی و منطقه روابط خوب دارد و با آنها قراردادهای ستراتیژیک را امضا نموده اند.  این قرار دادها تداوم روابط افغانستان را با کشورهای مهم جهان تعریف نموده و تعهد آنها را به افغانستان بعد از سال ٢٠١٤ م  واضح میسازد. علاوه بر این قرارداد های ستراتیژیک، افغانستان در حال گفتگو  در مورد قرارداد امنیتی دو جانبه با ایالات متحده امریکا است.  این قرار داد برای تداوم روابط افغانستان با ایالات متحده امریکا و باقی ماندن یک تعداد محدود نظامیان آنها در افغانستان لازمی است.  لویه جرگه افغانها به ریس جمهور کرزی مشوره داد تا این قرارداد را با در نظرداشت منافع ملی افغانستان امضا نماید.  با وجود چنه زنیهای دوامدار بین کرزی و ایالات متحده امریکا، بعید نیست که این سند به امضا برسد و زمینه بودن نظامیان امریکایی  را در افغانستان بعد از سال ۲۰۱۴م در یک چارچوب دوجانبه قانونی سازد.

تغیریات دیگر نیز امروز مشاهده میشود که در سالهای ١٩٩٠ تصور آن هم نمی شد.  در آن زمان تنها چند پوهنتون های محدود دولتی وجود داشت و آنها هم چندان امکانات را نداشتند.  امروز در پهلوی دانشگاهای دولتی،  به صدها موسستا تعلیمی و تحصیلی خصوصی محصلین افغان را آموزش میدهند.  سیستم خصوصی صحی هیچ موجود نداشت، امروز به صدها شفاخانها و کلینیک های خصوصی در پهلوی شفاخانهای دولتی فعال هستند و خدمات صحی را به افغانها فراهم میسازند.  بعضی از این ادارت خارجی هستند که نمونه آن کلینیک جرمن در شهر نو کابل است که خدمات را به سطح بین المللی به افغانها ارایه مینماید. همچنان انکشافات که در سکتور تعمیر زیربناها، رشد تکنالوژی معلوماتی و مخابراتی، بانکداری، هوانوردی، تجارت و خدمات ترانسپورتی مشاهده میشود، در تاریخ افغانستان بی نظیر میباشند.  

نظر افغانها در مورد تحولات فعلی

افغانهای عادی این تحولات را نادیده نمی گیرند.  آنها میدانند که پیشرفت افغانستان زمینه کار را مساعد ساخته و تاثیر مثبت را بالای زندگی آنها داشته است.  با یک تکسی ران کابل که در مورد تحولات و پیشرفتهای افغانستان صحبت میکردم برایم گفت که اصلاً افغانستان امروز با سال های ١٩٩٠ قابل مقایسته نیست.  امروز یک افغان فرصتهای زیادی را برای کسب تعلیم و تربیه دارد، میتواند به راحت به بسیاری از ولایات کشور و یا هم بیرون از کشور سفر نماید.  در سالهای ١٩٩٠ مردم نمی توانست تا از شرق به غرب کابل بروند.   

با این که انتخابات پیشرو ریاست جمهوری و بعضی از مسایل دیگر افغانها را برای اینده خود و کشور شان نگران میکند ، اما هیچ کدام آنها خواهان حالات سال های ١٩٩٠ و یا برگذشت به آن نیستند.  افغانها میدانند که هم خود شان و هم بعضی از خارجی ها خون و ثروت خود را برای ایجاد حالات امروزی صرف نموده اند و به آن هرج میگذارند.

 افغانها میخواهند که انتخابات ارام را داشته باشند، با دنیا روابط نزدیک داشته باشند، با همسایه گان روابط خوب به اساس احترام متقابل داشته باشند و به صورت کلی حرکت خود را به سوی یک افغانستان مرفع و ارام ادامه دهند.  اما یک موضوع مهم تعریف و تسریع کننده تمام این خواسته  ها بعد از سال ٢٠١٤ م میباشد:  آن موضوع تقویه اتحاد ذات البینی بین تمام اقوام و اقشار افغان است.  

پس بحیث یک افغان (پسر و یا دختر این سرزمین)، باید در محدوده صلاحیت و مسولیت خود برای اتحاد افغانها و تقویه روحیه ملی مسولیت خود را شناساسی و اجرا نمایم.